Trong tuần đầu tháng 12, giá cà phê trên thị trường quốc tế và trong nước bất ngờ giảm mạnh, phần lớn do động thái chốt lời của các nhà đầu cơ tài chính trên sàn giao dịch London và New York. 

Nguyên nhân nào khiến giá cà phê giảm mạnh sau khi chạm đỉnh kỷ lục?

Đến ngày 3/12 (giờ Việt Nam), giá cà phê arabica trên sàn New York giảm xuống khoảng 3 US cent/pound, mất 11,6% so với mức đỉnh cao thiết lập vào cuối tuần trước. Giá cà phê robusta cũng giảm 13% so với ngưỡng kỷ lục hơn 5.500 USD/tấn ngày 28/11, còn 4.834 USD/tấn.

Sự lao dốc của giá cà phê quốc tế đã tác động mạnh đến giá cà phê trong nước, giảm từ 16.000 - 16.800 đồng/kg so với ngày hôm trước. 

Hiện giá thu mua cà phê nội địa chỉ dao động trong khoảng 111.000 - 112.000 đồng/kg. 

Cụ thể, tại tỉnh Đắk Nông, thương lái mua cà phê ở mức 112.000 đồng/kg, giảm 16.500 đồng/kg. 

Các tỉnh Đắk Lắk và Gia Lai cũng ghi nhận mức giá tương tự, trong khi Lâm Đồng là khu vực có mức giá thấp nhất, đạt 111.000 đồng/kg, giảm 16.800 đồng/kg.

Sự sụt giảm này khiến nhiều người bất ngờ bởi trước đó, giá cà phê vừa trải qua giai đoạn tăng mạnh do lo ngại nguồn cung hạn chế ở Brazil và Việt Nam bởi thời tiết bất lợi. Riêng giá cà phê arabica đã đạt đỉnh cao nhất trong gần 50 năm vào tháng trước, ghi nhận tháng tăng giá mạnh nhất kể từ năm 2014.

Nguyên nhân chính

Theo ông Thái Như Hiệp, Chủ tịch HĐTV kiêm Giám đốc Công ty TNHH Vĩnh Hiệp, giá cà phê giảm gần đây phản ánh hành vi chốt lời của giới đầu cơ trên các sàn giao dịch tương lai. 

Ông dự đoán thị trường sẽ còn biến động do các nhà đầu tư đang "đập - nhả" vị thế sau giai đoạn thu lợi lớn. Tuy nhiên, ông nhận định rằng khi các nhà đầu cơ tài chính rút khỏi thị trường, giá cà phê sẽ ổn định trở lại.

Ông Đỗ Hà Nam, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc CTCP Tập đoàn Intimex, cũng chia sẻ rằng biến động giá gần đây chủ yếu đến từ các hoạt động đầu cơ trên sàn giao dịch hơn là sự khan hiếm nguồn cung thực tế. Ông cho rằng mức giá cao vừa qua không phản ánh bản chất thực của thị trường và dự đoán giá robusta trên sàn London có thể điều chỉnh về mức hợp lý khoảng 4.000 USD/tấn.

Rủi ro đối với doanh nghiệp xuất khẩu cà phê

Biến động nhanh và mạnh trên thị trường đã tạo ra nhiều rủi ro cho các doanh nghiệp xuất khẩu, đặc biệt những doanh nghiệp áp dụng hình thức "bán hàng trước, thu mua sau". 

Sự chênh lệch giữa giá xuất khẩu và giá nội địa đã ảnh hưởng không nhỏ đến lợi nhuận, với nhiều công ty phải đối mặt với nguy cơ mua vào giá cao nhưng bán ra giá thấp.

Điển hình, CTCP Vinacafé Biên Hòa ghi nhận doanh thu quý III tăng 11% so với cùng kỳ năm trước, đạt hơn 605 tỷ đồng. Tuy nhiên, lợi nhuận sau thuế lại giảm 10%, còn 100 tỷ đồng, do chi phí đầu vào tăng cao. Lũy kế 9 tháng đầu năm, doanh thu thuần của Vinacafé đạt 1.667 tỷ đồng, tăng 8%, nhưng lợi nhuận sau thuế giảm 6,4%, còn 287 tỷ đồng.

Ông Lê Đức Huy, Tổng Giám đốc Simexco DakLak, chia sẻ rằng doanh nghiệp đã phải làm việc chặt chẽ với các tổ chức tín dụng để đảm bảo nguồn vốn khi giá cà phê tăng cao. Đồng thời, ông khuyến cáo các doanh nghiệp hạn chế ký hợp đồng giao xa để tránh rủi ro thiếu hàng hoặc phải mua giá cao để giao kịp.

Thách thức và cơ hội trong bối cảnh biến động

Những diễn biến hiện tại đòi hỏi các doanh nghiệp xuất khẩu phải tỉnh táo và hiểu rõ bản chất thị trường. Việc chạy theo các xu hướng ngắn hạn hoặc đánh giá sai thị trường có thể dẫn đến những rủi ro lớn. Tuy nhiên, trong dài hạn, khi thị trường ổn định trở lại, các doanh nghiệp có thể tận dụng cơ hội để tối ưu hóa lợi nhuận và đảm bảo sự bền vững.

>>>> XEM THÊM: 
Giá cà phê trực tuyến | Trong nước, thế giới, cập nhật hàng ngày
Hàng hóa phái sinh là gì? Tiềm năng của thị trường đầu tư hàng hóa
Giao dịch hàng hóa là gì? Đặc điểm, rủi ro và cơ hội