Vào khoảng 11h trưa ngày 9/4 theo giờ Hà Nội, mức thuế 46% do Hoa Kỳ áp dụng với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam chính thức được triển khai, trong bối cảnh phía Chính quyền Tổng thống Donald Trump chưa có động thái điều chỉnh nào.

Mỹ chính thức áp thuế lên Việt Nam

Nỗ lực ứng phó trước hàng rào thuế mới

Từ 11h ngày 9/4/2025 theo giờ Hà Nội, tương ứng với 0h cùng ngày theo giờ Mỹ, các nhóm hàng xuất khẩu trọng yếu của Việt Nam sang thị trường Hoa Kỳ như dệt may, da giày, đồ gỗ và thủy sản bắt đầu chịu mức thuế đối ứng lên đến 46%, theo quyết định mới được ban hành bởi Chính quyền Tổng thống Donald Trump.

Đây là mức thuế được đánh giá là chưa từng có tiền lệ trong lịch sử hợp tác thương mại song phương giữa Việt Nam và Mỹ. Ngành dệt may, với kim ngạch xuất khẩu sang Hoa Kỳ đạt trên 16 tỷ USD trong năm 2024, đứng trước nguy cơ giảm đáng kể đơn hàng và sụt giảm lợi nhuận. Đặc biệt, lĩnh vực chế biến gỗ – trong đó hơn một nửa giá trị xuất khẩu phụ thuộc vào thị trường Mỹ – có khả năng bị ảnh hưởng nặng nề.

Đáng chú ý, các mặt hàng thủy sản chủ lực như cá tra và tôm sú có thể chịu tổng thuế suất lên tới 75% khi cộng thêm các loại thuế chống bán phá giá hiện hành.

Ngành thủy sản có thể bị ảnh hưởng lớn

Phản ứng nhanh chóng trước diễn biến này, Chính phủ Việt Nam đã đề xuất với phía Mỹ việc trì hoãn thi hành mức thuế trong ít nhất 45 ngày để hai bên có thời gian đàm phán. Song song đó, Việt Nam đưa ra những đề xuất bao gồm việc giảm thuế nhập khẩu hàng hóa Mỹ xuống 0%, đồng thời cam kết kiểm soát chặt chẽ nguồn gốc xuất xứ, giảm thâm hụt thương mại và mở rộng lĩnh vực đầu tư song phương.

Các bộ, ngành liên quan cũng đang gấp rút phối hợp để hỗ trợ doanh nghiệp trong việc mở rộng thị trường, tái cấu trúc chuỗi cung ứng và nâng cao giá trị hàng hóa nhằm duy trì tính cạnh tranh trong môi trường thương mại mới.

Một phái đoàn cấp cao do Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc dẫn đầu đã có mặt tại Washington từ đầu tuần. Theo kế hoạch, ông sẽ có cuộc gặp chính thức với Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Scott Bessent để trao đổi trực tiếp về chính sách thuế suất 46%.

Nguồn tin từ Reuters tiết lộ rằng đoàn công tác Việt Nam còn lên kế hoạch tổ chức nhiều cuộc gặp bên lề với các tập đoàn lớn như Boeing cùng các tổ chức tài chính như KKR, nhân dịp ký kết hợp đồng tài chính trị giá 200 triệu USD giữa KKR và hãng hàng không VietJet. Những hoạt động này được coi là nỗ lực ngoại giao kinh tế nhằm tăng lượng nhập khẩu từ Hoa Kỳ, đặc biệt trong các lĩnh vực như quốc phòng và hàng không, góp phần thu hẹp thặng dư thương mại song phương – một trong những nguyên nhân chính dẫn đến động thái siết thuế từ Washington.

Làn sóng thuế quan lan rộng: Không chỉ Việt Nam “chịu trận”

Việt Nam không phải quốc gia duy nhất phải đối mặt với mức thuế suất 46% từ Mỹ. Cùng thời điểm, nhiều nền kinh tế khác cũng đang phải đón nhận những động thái thương mại quyết liệt từ Chính quyền Tổng thống Donald Trump.

Chính sách thuế của Mỹ ảnh hưởng đến toàn thế giới

Cụ thể, Trung Quốc bị đánh thuế lên tới 104% do không thực hiện việc gỡ bỏ các hàng rào thuế quan trả đũa trước thời hạn 8/4. Đây là mức thuế cao nhất từng được áp dụng trong lịch sử cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Ấn Độ sau khi không đạt được kết quả khả quan trong các cuộc đàm phán song phương, hiện đang phải gánh mức thuế 27%. Trong khi đó, Nhật Bản phải chịu mức thuế 25% với mặt hàng ô tô và 24% đối với các sản phẩm công nghiệp khác – điều này đã khiến thị trường chứng khoán Tokyo sụt giảm mạnh.

Philippines, Anh, Thái Lan, Indonesia và gần 70 quốc gia khác cũng đã gửi yêu cầu chính thức xin được miễn trừ thuế, tuy nhiên đến nay chưa nhận được phản hồi từ phía Hoa Kỳ.

Diễn biến này buộc nhiều quốc gia phải chủ động tái cấu trúc chiến lược thương mại đối với thị trường Mỹ. Trong lúc một số nước lựa chọn phản ứng gay gắt, Việt Nam lại chủ trương thúc đẩy đối thoại, tăng cường hợp tác kinh tế và thể hiện thiện chí điều chỉnh cán cân thương mại theo hướng bền vững.

Các biện pháp thuế quan quy mô lớn của Mỹ được cho là nằm trong kế hoạch “tái thiết thương mại toàn cầu” của Tổng thống Donald Trump trong nhiệm kỳ thứ hai.

Các chuyên gia quốc tế nhận định rằng Việt Nam đang cho thấy năng lực ứng phó linh hoạt và khôn khéo – “mềm dẻo nhưng cương quyết” – với thiện chí đàm phán trên nền tảng hợp tác bình đẳng. Những diễn biến trong tuần này sẽ là phép thử quan trọng không chỉ đối với chính sách đối ngoại kinh tế của Việt Nam mà còn là tín hiệu định hình lại cục diện thương mại toàn cầu trong giai đoạn “Trump 2.0”.

Vượt “cơn bão” thuế quan 46%: Giải pháp và định hướng

Trước sức ép từ chính sách thuế 46% của Mỹ có hiệu lực từ ngày 9/4, nhiều chuyên gia trong nước đã nhanh chóng đưa ra các đề xuất nhằm giúp Việt Nam ứng phó kịp thời và hiệu quả.

Trong cuộc họp với các bộ, ngành liên quan, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh một trong những giải pháp chiến lược là đẩy mạnh nhập khẩu từ Mỹ, kể cả trong các lĩnh vực đặc thù như quốc phòng và công nghệ cao. Bước đi này nhằm giảm mức thặng dư thương mại và tạo lợi thế trong tiến trình đàm phán với phía Mỹ.

Cùng lúc đó, giới chuyên gia kinh tế trong nước cũng khuyến nghị Việt Nam cần đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và điều chỉnh cơ cấu sản phẩm cho phù hợp với bối cảnh mới.

Về mặt dài hạn, ông Tạ Hoàng Linh – Vụ trưởng Vụ Phát triển thị trường nước ngoài (Bộ Công Thương) – cho rằng Việt Nam cần hướng đến việc nâng cao giá trị gia tăng và chất lượng của các mặt hàng xuất khẩu, nhằm đáp ứng tiêu chuẩn ngày càng khắt khe từ thị trường quốc tế và giảm thiểu tác động tiêu cực từ các rào cản thương mại.

Ông Linh nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tái cơ cấu nền kinh tế, mở rộng thị trường và chuỗi cung ứng, từ đó đảm bảo nền kinh tế phát triển theo hướng nhanh và bền vững.

Ông cũng kêu gọi cộng đồng doanh nghiệp xuất khẩu tận dụng tối đa lợi thế từ 17 hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký kết với hơn 60 quốc gia và vùng lãnh thổ, cùng với khoảng 70 cơ chế hợp tác song phương hiện có.

Bên cạnh đó, cải thiện môi trường kinh doanh, rà soát các chính sách thuế và đẩy mạnh hỗ trợ doanh nghiệp trong việc đổi mới công nghệ cũng được xác định là những bước đi thiết yếu để đảm bảo Việt Nam duy trì được vị thế cạnh tranh trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang biến động mạnh.

Nhà đầu tư hoang mang trước tình hình thuế quan 

Kể từ sau khi ông Trump công bố mức thuế 46% lên tất cả hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam, thị trường chứng khoán trong nước đã chứng kiến nhiều phiên giảm điểm kỷ lục, VN-Index “bay hơi” hơn 200 điểm chỉ trong vòng 1 tuần. 

Tâm lý nhà đầu tư rơi vào trạng thái hoang mang và lo ngại khi các cổ phiếu trụ cột lần lượt lao dốc, khối ngoại cũng liên tục bán ròng. Nhiều nhà đầu tư cá nhân buộc phải cắt lỗ hoặc đứng ngoài quan sát do không thấy tín hiệu hồi phục rõ ràng từ thị trường. Không ít người chuyển sang giữ tiền mặt hoặc đầu tư vào tài sản trú ẩn như vàng, bất động sản, khiến thanh khoản trên sàn chứng khoán tụt giảm mạnh.

Tình trạng bất ổn từ thị trường tài chính trong nước, cộng với lo ngại về làn sóng áp thuế từ Mỹ có thể kéo dài, đang khiến giới đầu tư tìm kiếm các kênh phân bổ tài sản linh hoạt và an toàn hơn. Trong bối cảnh đó, đầu tư hàng hóa phái sinh nổi lên như một lựa chọn đáng cân nhắc.

Giao dịch hàng hóa tận dụng lợi thế khi thị trường giảm

Không giống như thị trường chứng khoán – vốn phụ thuộc nhiều vào xu hướng tăng giá để sinh lời – giao dịch hàng hóa cho phép nhà đầu tư kiếm lợi nhuận theo cả hai chiều thị trường, kể cả khi giá giảm. Đây là một trong những điểm mạnh giúp thị trường hàng hóa giữ được sức hút trong giai đoạn rủi ro gia tăng và thị trường truyền thống mất định hướng.

Ngoài ra, các mặt hàng như nông sản hay kim loại hay nguyên liệu công nghiệp đều có phản ứng nhạy với những biến động địa chính trị và chính sách kinh tế toàn cầu, giúp nhà đầu tư linh hoạt xoay chuyển danh mục theo diễn biến vĩ mô. Việc áp dụng chiến lược giao dịch ngắn hạn, kết hợp với công cụ đòn bẩy tài chính hợp lý, cũng giúp gia tăng hiệu quả đầu tư trong thời điểm thị trường nhiều biến động.

Trong khi các giải pháp điều hành vĩ mô đang trong quá trình đàm phán và chưa tạo ra hiệu ứng hồi phục rõ ràng, việc chủ động nắm bắt xu hướng mới như đầu tư hàng hóa có thể là một lựa chọn chiến lược cho nhà đầu tư muốn bảo toàn giá trị tài sản và tìm kiếm cơ hội sinh lời bền vững.