Đăng nhập
Mở tài khoản
Trung Quốc & EU hưởng lợi từ dòng chảy cà phê Brazil dịch chuyển
Việc chính quyền Trump áp thuế nhập khẩu cao đối với cà phê Brazil dự kiến sẽ làm thay đổi đáng kể tuyến đường thương mại đối với hạt cà phê từ quốc gia trồng và xuất khẩu cà phê lớn nhất thế giới, mang lại lợi thế cho Trung Quốc và khuyến khích các thương nhân tìm cách vận chuyển gián tiếp cà phê vào Mỹ.
Theo thông báo hôm thứ Tư, mức thuế 50% sẽ áp dụng từ ngày 6/8 đối với một số mặt hàng của Brazil, bao gồm cả cà phê. Động thái này sẽ là bài toán lớn cho các nhà giao dịch hàng hóa và nhà xuất khẩu cà phê Brazil khi cần tìm đầu ra thay thế cho khoảng 8 triệu bao cà phê xuất sang các nhà rang xay Mỹ mỗi năm.
Với mức tiêu thụ khoảng 25 triệu bao mỗi năm, Mỹ hiện là quốc gia tiêu thụ cà phê lớn nhất thế giới, trong đó 1/3 nguồn cung đến từ Brazil – tương đương kim ngạch thương mại song phương trị giá 4,4 tỷ USD trong 12 tháng tính đến tháng Sáu.
“Dòng chảy thương mại cà phê toàn cầu sẽ bị xáo trộn. Tác động sẽ lan từ São Paulo tới Seattle – từ vùng trồng đến nhà rang xay, chuỗi cà phê, siêu thị và cả người uống cà phê buổi sáng,” ông Michael J. Nugent, môi giới cà phê kỳ cựu và chủ sở hữu MJ Nugent & Co., nhận định.
Việc chuyển hướng khối lượng lớn cà phê mà Brazil thường xuất sang Mỹ – tương đương toàn bộ sản lượng cà phê chất lượng cao của Ethiopia – có thể mang lại lợi thế cho đối thủ thương mại lớn của Mỹ là Trung Quốc.
Ông Marc Schonland, cố vấn độc lập cho ngành cà phê Mỹ, cho biết nhiều hạt cà phê Brazil sẽ chảy sang Trung Quốc nhờ quan hệ thương mại giữa hai nước – cùng thuộc nhóm BRICS – và sau khi nhiệm kỳ đầu của ông Trump từng gây xáo trộn thương mại toàn cầu.
Nhu cầu tiêu thụ cà phê tại Trung Quốc đang tăng mạnh khi giới trẻ dần chuyển từ trà sang cà phê để tìm kiếm hàm lượng caffeine cao hơn. Brazil hiện là nhà cung cấp chính, đã xuất khẩu 538.000 bao sang Trung Quốc trong nửa đầu năm 2025, theo số liệu từ Hiệp hội các nhà xuất khẩu Cecafe.
Dữ liệu ngành cho thấy tiêu thụ cà phê tại Trung Quốc đã tăng trung bình khoảng 20% mỗi năm suốt 10 năm qua, và mức tiêu thụ bình quân đầu người đã tăng gấp đôi chỉ trong 5 năm gần đây.
Thương nhân tìm tuyến trung chuyển để né thuế vào Mỹ
Ông Logan Allender, Giám đốc bộ phận cà phê tại Atlas Coffee Club (Mỹ), dự báo lượng lớn cà phê Brazil cũng có thể được điều hướng sang Liên minh châu Âu (EU) – nơi không áp thuế nhập khẩu cà phê.
Một số chuyên gia thương mại cho rằng các nhà xuất khẩu sẽ tìm cách trung chuyển cà phê Brazil qua các quốc gia khác rồi mới đưa vào Mỹ để tránh thuế trực tiếp.
“Chi phí hậu cần sẽ tăng nhẹ nhưng sẽ kéo mức thuế thực tế xuống còn tối đa khoảng 10–15%,” ông Debajyoti Bhattacharyya, Phó Chủ tịch thương mại của công ty nông sản AFEX Ltd., nhận định, đồng thời cho rằng các quốc gia như Mexico hoặc Panama có thể được dùng làm điểm trung chuyển.
“Không có chuỗi cung ứng truy xuất mạnh mẽ thì thuế quan chẳng có nghĩa lý gì. Chúng ta còn không ngăn được dòng chảy dầu mỏ, thì sao có thể chặn cà phê?” ông Bhattacharyya nói thêm.
Thuế cà phê được dùng như đòn bẩy chính trị Mỹ - Brazil
Chuyên gia phân tích hàng hóa mềm độc lập Judith Ganes cho rằng việc Mỹ loại cà phê ra khỏi danh sách miễn thuế đối với các sản phẩm Brazil cho thấy ông Trump đang dùng mặt hàng này như một con bài thương lượng trong căng thẳng chính trị với Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva.
Ông Trump trước đó cho rằng Tòa án Tối cao Brazil đang xử lý không công bằng đối với đồng minh của ông – cựu Tổng thống Jair Bolsonaro. Hôm thứ Tư, Mỹ cũng đã áp lệnh trừng phạt đối với Thẩm phán Tòa án Tối cao Alexandre de Moraes.
Theo các nhà giao dịch, cà phê bốc hàng tại Brazil trước ngày 6/8 vẫn được nhập vào Mỹ mà không phải chịu thuế cho đến ngày 6/10.
Ông William Kapos, Giám đốc điều hành Downeast Coffee Roasters – một doanh nghiệp rang xay lớn tại Bờ Đông Mỹ – cho biết ông đang khẩn trương vận chuyển lô cà phê Brazil đã mua khỏi Nam Mỹ trước hạn chót tuần tới.
Về lâu dài, ông Kapos cho biết công ty sẽ tìm mua cà phê từ Trung Mỹ và châu Phi để thay thế nguồn Brazil.“Nhưng ai cũng sẽ làm vậy, nên giá sẽ bị ép tăng lên đối với người mua Mỹ,” ông nói.
